باسلام. همانطور که در جریان آخرین سلسله از مطالب ما در خصوص بناهای تهران و تاثیرات مثبت و منفی که بر اجاره آپارتمان مبله در تهران میگذارند هستید، امروز نیز با معرفی یکی دیگر از بناهای تاریخی، مهم و تاثیرگذار شهر تهران یعنی کاخ گلستان در خدمت شما بازدید کنندگان گرامی هستیم. لطفا تا پایان این مطلب همانند مطالب گذشته مارا همراهی نمایید.
کاخ گلستان یکی از بناهای مهم عصر زندیه و قاجاریه است که در آن روزها در شمال تهران ولی امروزه با گسترش روز افزون شهر تهران در مرکز این شهر و در میان انبوهی از آپارتمان مبله واقع شده است. این کاخ زیبا که در دوران قاجاریه نمادی از شکوه و عظمت شهر تهران و همچنین حکومت محسوب میشده است، قدمتی بالغ بر 440 سال دارد و در حال حاضر یکی از منحصر بفرد ترین مجموعه های تاریخی تهران و یا حتی ایران بشمار می رود. وجه تسمیه و علت نام گذاری این کاخ به نام ( گلستان ) ریشه در یکی از تالارهای قدیمی تهران به نام گلستان دارد که در زمان آقا محمدخان قاجار ساخته شده و در سال 1216 هجری قمری بدست فتحعلی شاه قاجار به پایان میرسد.
این کاخ بسیار زیبا از دوران صفویه تا کنون دستخوش تغییرات فراوانی بوده است. پس از گذشت چندین دهه از ساخت این کاخ، با توجه به اینکه این کاخ در میان چندین زمین حاصلخیز قرار گرفته بود که ساخت آن باعث بیکاری اهالی آن منطقه که در آن روزها کشاورز بودند میشد، از این رو در اطراف این کاخ و در زمینهای خالی آپارتمان مبله ایجاد کردند که بسیاری در این مناطق با توجه به اینکه شغل خود را از دست داده بودند اجاره آپارتمان مبله در تهران را بجای شغل کشاورزی انتخاب کرده و از این راه کسب درآمد میکردند.
بسیاری ساخت این کاخ را به دوره ی صفویه و سال 998 هجری قمری نسبت میدهند اما حقیقت اینست که در آن سال باغ های اطراف این بنا را بهینه سازی و آماده سازی کرده بودند و در سالهای بعد یعنی در عهد قاجاریه از آن بهره برداری شد و این بنای مجلل و زیبا به شکل و شمایل امروزی خود بنا شد. اما امروزه آثاری از این دوران در این بنا و اطراف آن وجود ندارد و تمامی این آثار از بین رفته اند و تنها آثار بجای مانده از دورترین موقع مربوط به دوران زندیه میباشد.
این کاخ مجلل همچنین در دوم تیر ماه سال 1392 در میراث جهانی یونسکو با شماره 1422 به ثبت جهانی رسید.
این بنا از نظر معماری، جذب گردشگر و ارزش آثار تاریخی بالاترین رتبه را به هود اختصاص داده است و امروزه یکی از مهمترین بناهای گردشگری ایران و منطقه محسوب میشود و هر ساله توریست های بیشماری جهت بازدید از آن به ایران سفر میکنند. این کاخ به مرور و در زمان شاههای مختلف ایران بازسازی شد و بناهای جدیدی نیز به آن افزوده شد.
در این کاخ چندین پادشاه از دوران صفویه تا دوران قاجار تاجگذاری کردند. ابتدا در این کاخ آقا محمدخان قاجار پس از پیروزی در برابر لطفعلی خان زند در این کاخ اقدام به تاجگذاری کرد و پس از او فتحعلی شاه قاجار و سپس ناصر الدین شاه در این کاخ اقدام به تاجگذاری کردند که همین تاجگذاریها ارزش این کاخ را چندین برابر کرده است.
ناصرالدین شاه قاجار بدلیل سفرهای متعددی که به کشورهای اروپایی داشت همیشه تحت تاثیر معماریها و بناهای این کشورها قرار میگرفت و در سالهایی که وی بر ایران حکومت داشت و تهران را به پایتختی انتخاب کرده بود، تغییرات بسیار زیادی در ساخت داخل و خارج این کاخ ایجاد کرده بود. همچنین به دستور وی در زمین های خالی اطراف این امارت آپارتمان مبله ساختند تا به توریست های خاجی که جهت بازدید از این بنا به ایران سفر میکردند اجاره دهند و از طریق اجاره آپارتمان مبله در تهران هزینه های نگهداری و تغییرات این کاخ تامین شود.
از این کاخ در زمان قاجار جهت تاجگذاری و محل سکونت خود شاهان قاجاریه استفاده میشد ولی پادشاهان پهلوی از آن جهت سکونت خود شاه استفاده نمیکردند بلکه محلی بود جهت اقامت سفرا و میهمانان خارجی که در جشن ها 2500 ساله ی شاهنشاهی در کشور حضور پیدا میکردند.
در کل این کاخ از دو بخش اصلی تشکیل شده بود. بخش بیرونی و بخش اندرونی که تنها امروزه بخش بیرونی آن باقی مانده است. رضا شاه پهلوی به دلیل تنقری که از حکومت و پادشاهان قاجاریه داشت این اندرونی را ویران کرد و بجای آن وزارت دارایی تاسیس نمود. این کاخ همچنین شامل بخش های فرعی تر و تالارهای مختلف و معروفی در جهان نیز میباشد که از جمله مهمترین آنها میتوانیم به تالار سلام، تالار آیینه، ایوان تخت مرمر، تالار سفره خانه، عمارت بادگیر و مهمترین آنها کاخ شمس العماره اشاره کنیم.
کاخ شمس العماره یکی از مهمترین و بهترین بناهای کاخ گلستان به شمار میرود که در ضلع شرقی این کاخ واقع شده است. این بنای پنج طبقه که نام دیگر آن عمارت خورشید است، پس از آخرین سفر ناصر الدین شاه قاجار به اروپا و تحت تاثیر از معماری بناهای بلند اروپایی ساخته شده است. معمار این بنا استاد محمدعلی کاشی یکی از شاخس ترین اساتید هنر و معماری در آن دوران بوده است. آپارتمان های مبله ای که در ضلع شرقی این کاخ قرار داشتند بدلیل دید داشتن به این بنا مقداری از سایر آپارتمان مبله ها گرانتر اجاره داده میشدند.
یکی دیگر از شاخص ترین بناهای این عمارت میتوانیم به عمارت بادگیر اشاره کنیم. این عمارت که در ضلع جنوبی کاخ گلستان واقع شده است دارای برج بلندی است که با نقوش زیبا به همراه آیینه کاری های اصیل ایرانی ساخته شده است. دلیل نام گذاری آن هم وجود چهار بادگیری است که در بلندترین قسمت این برج ساخته شده و در تابستان هوای ساختمان را خنک نگه میدارد.
با تشکر از توجه شما دوستان عزیز به این قسمت از سری پستهای بناهای تاریخی و تاثیر آنها بر اجاره آپارتمان مبله در تهران. از شما دعوت به عمل می آوریم تا با ادامه ی پست های ما که در روزهای آتی منتشر خواهند شد همچنان مانند گذشته ما را همراهی نماییدو باتشکر
